آبان‌ماه سال گذشته سازمان سیا در اقدامی غیرمنتظره اعلام کرد قصد دارد ۴۷۰۰۰۰ قطعه سند از میان اسناد مشهور به «ابوت‌آباد» را منتشر کند. اسناد ابوت‌آباد اسنادی هستند که پس از کشتن «اسامه‌بن‌لادن»، رهبر معدوم القاعده از محل اختفای وی در «ابوت‌آباد» پاکستان به دست آمدند.

بیشتر بخوانید:

ترامپ: با خروج از برجام خدمت بزرگی به اسرائیل کردم

در آن زمان، بسیاری از تحلیلگران در آمریکا انتشار این اسناد را اقدامی برای مرتبط کردن ایران با گروه تروریستی القاعده تفسیر کردند.

اندیشکده «نیوامریکن» در تحقیقی جدید پس از بررسی دقیق اسناد «ابوت‌آباد»، از جمله یک سند ۱۹ صفحه‌ای که تا نوامبر سال گذشته هنوز منتشر نشده بود، به این نتیجه رسیده که ارتباطی میان ایران و القاعده وجود ندارد. 

«نلی لاهود»، نویسنده این تحقیق که کارشناس مسائل القاعده به شمار می‌رود به این نتیجه رسیده که ایران، بعد از سرنگونی دولت طالبان توسط آمریکا در سال ۲۰۰۱ از حضور ادعایی عناصر القاعده در خاکش ناخرسند بوده است.

لاهود گفته که ایران در وهله اول تلاش کرده این نفرات را به کشورهای ثالث منتقل کند و بعداً هم اعضای القاعده از جمله خانواده بن لادن را دستگیر کرده است. 

این مطالعه علاوه بر این نشان می‌دهد که گروه تروریستی القاعده هم نگاهی آکنده از بی‌اعتمادی به ایران داشته است. در این تحقیق آمده است حتی بعد از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ هم ایران تدابیر سخت علیه اعضای القاعده را تشدید کرد و در آن زمان هم اعضای بازداشت‌شده این گروه مجاز به ترک ایران نبودند. 

یک مأمور القاعده در سندی به تاریخ ژانویه ۲۰۰۷ گفته است: «مقام‌های ایرانی تصمیم داشتند براداران ما را به عنوان برگ چانه‌زنی نگاه دارند.»

لاهود که بعد از انتشار اسناد بن لادن در سال ۲۰۱۲ به بررسی آنها پرداخته می‌گوید این اسناد را برای کشف شواهدی درباره همکاری‌های میان ایران و القاعده جستجو کرده است. او گفت: «من چنین چیزی پیدا نکردم.»

این در حالی است که «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا و «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا مرتباً ادعا می‌کنند بین ایران و القاعده همکاری وجود دارد.

ترامپ هنگام خارج کردن آمریکا از برجام در اردیبهشت‌ماه سال جاری ادعا کرد که ایران از «نائبان تروریستی و شبه‌نظامیانی مانند القاعده حمایت می‌کند.» پامپئو هم یک هفته بعدتر در یک سخنرانی ادعاهای مشابهی را تکرار کرد.